Δεν ξέρουμε πότε ακριβώς φτάνει η λύρα στα Δωδεκάνησα και στην περιοχή της Κω.
Αν λάβουμε όμως υπ’ όψιν μας, ότι η πρώτη μορφή τοξωτής (με δοξάρι) λύρας ήρθε από την ανατολή και τις Αραβικές χώρες, τότε τα Δωδεκάνησα θα πρέπει να ήταν από τα πρώτα μέρη της Ελλάδας όπου έφτασε αυτή.
Σε όλα τα Δωδεκάνησα η λύρα αποτελεί το πιο σημαντικό μουσικό όργανο, πότε μόνη της και πότε με την συνοδεία κάποιου κρουστού ή τσαμπούνας, κυριαρχεί στα γλέντια και τις διασκεδάσεις για αρκετούς αιώνες. Περίπου στα τέλη του 19ου, αρχές 20ου αιώνα γίνεται ζυγιά με το νέο τότε λαούτο, όμως σε λίγα χρόνια αρχίζει να εκτοπίζεται σιγά σιγά από το βιολί. Σε κάποιες περιοχές όπως την Κάρπαθο και την Κάσο δεν υποχωρεί καθόλου και διατηρείται απόλυτα μέχρι σήμερα. Σε άλλα νησιά όπως την Ρόδο και την Τήλο συνυπάρχει με το βιολί, αλλά στα βόρεια Δωδεκάνησα έχει εκλείψει σχεδόν ολοκληρωτικά.
Η λύρα στην Κω και τα γύρω νησιά Τήλο, Νίσυρο , Αστυπάλαια, Κάλυμνο.(Σύμφωνα με κάποιες αναφορές και στη Λέρο υπήρχαν εκτός από τρίχορδες και τετράχορδες λύρες.) Το ιδιαίτερο στοιχείο που κάνει την λύρα των παραπάνω νησιών να ξεχωρίζει είναι οι τέσσερις χορδές της, έναντι των τριών που έχουν οι λύρες στην υπόλοιπη Ελλάδα. Οι διαστάσεις όσων οργάνων βρήκαμε είναι περίπου 45 Χ 15 cm. Τα περισσότερα είναι κατασκευασμένα από ξύλα μουριάς (σκάφος και μπράτσο) και κατράνι το καπάκι. Δύο από αυτά έχουν από δύο συμπαθητικές χορδές και άλλα δύο έχουν από μία.
Για το κούρδισμα της δεν έχουμε ασφαλή συμπεράσματα αφού παλαιότερα και χωρίς κουρδιστήρια και διαπασών κούρδιζε ο καθένας με βάση την τονικότητα της φωνής του. Τα πιο πιθανά πάντως κουρδίσματα φαίνεται να είναι το λα-ρε-λα-ρε ή σολ –ντο- σολ- ντο. Σε κάθε περίπτωση η βασική χορδή ήταν η πρώτη με τις υπόλοιπες να παίζουν το ρόλο του ισοκράτη. Ο
Στέλιος Κώστογλου μοναδικός εν ζωή Κώος λυράρης που είναι βοσκός και ζει στην μάντρα του στο Ψαλίδι, (κουρδίζει σολ-ντο-φα-ντο) μας αναφέρει ότι την δεύτερη και την τρίτη χορδή τις χρησιμοποιεί σπάνια αλλά με τις ρόγες των δαχτύλων του μόνο ,αφού η απόσταση ανάμεσα στις χορδές δεν επιτρέπει την τοποθέτηση των νυχιών του. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην ακούγονται το ίδιο δυνατά όσο η πρώτη που πατιέται με τα νύχια. Πολλοί ήταν εκείνοι που υπήρξαν λυράρηδες στα πρώτα τους χρόνια και εγκατέλειψαν αργότερα τη λύρα για χάρη του βιολιού όπως ο Βασίλης Χατζηδημήτρης και ο Γιώργης Πόγιας.
Μερικοί από τους λυράρηδες της εποχής εκείνης ήταν από την Κέφαλο ο Ζαχαριάς Δημητρακιού ,ο Βασίλης Τσολάκης (Λυριστής), ο Σταμάτης Νέψας, ο Γιώργος Μπίλης (Καλές) από την Αντιμάχεια ο Γιάννης Καντούνιας, ο Βασίλης Καλωνάς ο Τάσος Γιακούμαρος από τη Καρδάμαινα ο Ηλίας Στούππος, ο Δημήτρης Στούππος, και ο Στέργος Στούππος,από το Ασφενδιού ο Κώστας Παπαγγελής, από την Κω ο Αριστοτέλης Κεφάλας,ο Μιχάλης Πης, ο Γιάννης Χατζηβελούδος, ο Δημήτρης Χόνδρος.
Αξίζει όμως να κάνουμε μια μικρή αναφορά σε έναν από αυτούς, στον Αντώνη τον Μάμμη από το Ασφενδιού, 1897-1984 ο οποίος έπαιζε λύρα και ήταν εξαιρετικός στα αυτοσχέδια στιχάκια (μαντινάδες). Αν και ήταν τυφλός, αυτό δεν τον εμπόδιζε να ταξιδεύει για μεγάλα χρονικά διαστήματα, και να βγάζει τα προς το ζην με την λύρα του. Όλοι στα καίκια και καράβια της εποχής τον γνώριζαν και δεν του έπαιρναν ναύλα και έτσι γύριζε σε όλα τα νησιά. Στην Ρόδο τον έλεγαν το «Κώτικο λυράκι» ενώ στα χωριά της Κω τον ήξεραν με τα παρατσούκλια «Φάκκος» ή «Φτυς» επειδή όταν του ζητούσαν να τους πει ένα τραγουδάκι τους απαντούσε «ευθύς –ευθύς».
Σύμφωνα με αναφορές μαρτύρων η χάρη του έφτανε μέχρι την Ικαρία την Πάρο και την Νάξο, στην Σύμη, Νίσυρο αλλά και μέχρι τον Πειραιά. Φορούσε πάντα ένα μακρύ παλτό κάτω από το οποίο έβαζε την λύρα του και έλεγε αυτοσχέδια της στιγμής στιχάκια σε όποιον συναντούσε. Ο κόσμος τον φίλευε δίνοντας του ελιές, αυγά, πατάτες και διάφορα άλλα τρόφιμα ενώ στα καφενεία τον κερνούσαν καφέ, τσάι, ούζο κ.τ.λ.
Μοναδικές ηχογραφήσεις ντοκουμέντα με Κώτικη λύρα είναι αυτές της Ακαδημίας Αθηνών στην Κω το 1958 με τους λυράρηδες Ζαχαριά Δημητρακιού και Αριστοτέλη Κεφάλα. Το μόνο όμως που έχει συμπεριληφθεί στην έκδοση είναι το «κρίμα σου χαϊδεμένη μου» που παίζει και τραγουδά ο Αριστοτέλης Κεφάλας ο οποίος πιθανόν να είχε μετατρέψει την λύρα του από τετράχορδη σε τρίχορδη αφού έτσι φαίνετε από τα σημάδια στους καβαλάρηδες. Στο λαούτο τον συνοδεύει ο Απόστολος Μουσελίμης ενώ ο εκφωνητής από λάθος τον αναφέρει «Αριστοτέλη».
Τέλος να σημειώσουμε εδώ ότι οι λυράρηδες της Κω σίγουρα ήταν περισσότεροι από αυτούς που αναφέρουμε, όμως αυτά τα στοιχεία έχουμε μέχρι τώρα. Η έρευνα μας δεν σταματά και γι’ αυτό παρακαλούμε όποιος γνωρίζει κάτι σχετικό να επικοινωνήσει μαζί μας.
Μπροβάλετε μπροβάλετε ΄΄Δράσεις΄΄
Γιάννης Μαστόρος-Κυριάκος Παππούλης

Ένας χανιώτικος συρτός από την λύρα του 18χρονου Γιώργου Παπαγεωργίου από το μουσικό σχολείο Χανίων, ήταν αρκετός για να μαγευτεί το Ευρωκοινοβούλιο.

Ο μαθητής από την Κρήτη, συγκίνησε και ενθουσίασε το νεανικό κοινό, τους συνομηλίκους του από τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ που συμμετείχαν, έπειτα από διαγωνισμό, στο πρόγραμμα Euroscola και απέσπασε το πιο δυνατό χειροκρότημα.
«Θέλαμε να περάσουμε λίγο άρωμα Κρήτης, να κερδίσουμε τις εντυπώσεις, να γνωρίσουν οι νέοι, οι έφηβοι της Ευρώπης, λίγο καλύτερα την Ελλάδα», είπε ο 18χρονος μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

«Εκείνα τα λίγα λεπτά, ένιωσα πολύ ωραία και τράβηξα αμέσως την προσοχή του κοινού που έβλεπε ένα παραδοσιακό όργανο, το οποίο δεν είναι και τόσο γνωστό στις ευρωπαϊκές χώρες. Βέβαια, και τα δυο παιδιά, ο Μάνος και η Κάτια, είχαν κάνει μια εξαιρετική ομιλία και τους είχαν βάλει στο πνεύμα και με τη λύρα, θα λέγαμε, ήταν "το κερασάκι στην τούρτα"», δήλωσε και επεσήμανε: «Θα έπαιζα ξανά λύρα αν χρειαζόταν. Όπου μας δίνεται η ευκαιρία να παρουσιάσουμε την πατρίδα μας και να την γνωρίσουν κι άλλοι λαοί και κράτη, για να την αγαπήσουν, σίγουρα το κάνουμε».

Ο νεαρός ήταν ένας από τους 24 μαθητές μαθητών Β' και Γ΄ Λυκείου από την Κρήτη που εκπροσώπησαν την Ελλάδα στην Ευρωβουλή, για μια μέρα, ώστε να παρουσιάσουν τη χώρα τους και ιδιαίτερα τον τόπο τους.
Φέτος, ήταν η σειρά της Κρήτης να στείλει μαθητές οι οποίοι έδωσαν εξετάσεις και επελέγησαν οι καλύτεροι που «στελέχωσαν» την εθνική μας αντιπροσωπεία.

«Είχαμε την ευκαιρία για μια μέρα να γίνουμε ευρωβουλευτές. Ήταν μια εξαιρετική εμπειρία που θα με επηρεάσει» συμπληρώνει ο Γιώργος και δηλώνει ότι «ήμουν περισσότερο αγχωμένος στην συνέχεια, όταν ξεκίνησαν οι εργασίες της Ολομέλειας όπου υπέβαλλα μια ερώτηση στην επικεφαλής , η οποία ανέλαβε να διευθύνει την συζήτηση, παρά όταν έπαιξα την λύρα».

Η ερώτηση του μαθητή από την Κρήτη αφορούσε σε κοινωνικά θέματα, στην παροχή αγαθών κι υπηρεσιών, αλλά και σε ζητήματα τουριστικής ανάπτυξης.
«Ρώτησα αν είναι αυτή η Ένωση που επιθυμούμε. Δεν πρέπει να μείνουμε στάσιμοι αλλά να προσπαθήσουμε να την βελτιώσουμε, όχι μόνο να στεκόμαστε στο πρόβλημα. Αποφάσισα να ρωτήσω κάτι τέτοιο διότι βλέπω πολλούς συνανθρώπους μας που δεν μπορούν να πληρώσουν ούτε το νερό, ούτε το ρεύμα, απαραίτητα δηλαδή αγαθά, τα οποία συνδέονται με συμφέροντα εταιρειών , οι οποίες λειτουργούν με γνώμονα το κέρδος. Αλλά και το θέμα τουρισμός, φυσικά με ενδιαφέρει για αυτό και ήθελα να το θίξω».
Δείτε το βίντεο από το flashnews.gr

Το Επείγον by Hamam υποδέχεται τον Δεκέμβριο με τον Παντελή Λιβισιάνο!

Δεν γίνεται να μην τον έχεις ακούσει αφού έχει βάλει την δική του πινελιά με την λύρα του στα τραγούδια "Η πιο ωραία στην Ελλάδα" του Κωνσταντίνου Κουφού, "Τρελοκομείο" του Πάνου Κιάμου, "Σπάσε τα φρένα" του Νίκου Απέργη και σε άλλα πολλά!

Ο Παντελής την Παρασκευή 02 Δεκεμβρίου θα επισκεφθεί το Επείγον by Hamam με την λύρα του και θα ξεσηκώσει του πάντες.. αφού ο ναός θέλει να ξεκινήσει τον μήνα με λύρα δεν γίνετε να λείψει o master της Ελληνικής διασκέδασης!!!
15320456 10154747964689509 1019849546 n

Το παιδί - ταλέντο, Παναγιώτης Μαρκάκης μιλάει στον Γιώργο Πίτση για το πως ξεκίνησε το μαγικό ταξίδι του στη μουσική και τα σχέδια του...

Ο Παναγιώτης έχει "το χάρισμα" ή "το ταλέντο" όπως λένε κάποιοι και αποδίδει εξαιρετικά κάθε τι που θα του ζητήσεις να παίξει, αλλά και να τραγουδήσει..

Καλεσμένος στην "Φανέλα με το γούρι" ο Παναγιώτης Μαρκάκης και ο Νίκος Μάμμης

Η Μαρία Λούκα επισκέπτεται τον τόπο μας φορτωμένη με τραγούδια από την προσωπική της δισκογραφία (Καλημέρα, Ιστορίες, 10 Στιγμές) αλλά και αγαπημένους ήχους από την παράδοση της Κρήτης και της Μικράς Ασίας.

Έντεχνα τραγούδια μπλέκονται γλυκά με ρεμπέτικα και παραδοσιακά και μας προετοιμάζουν για μια βραδιά γεμάτη κέφι! Μαζί της συνοδοιπόροι ο Γιώργος Ζαχαριουδάκης, δεξιοτέχνης των πνευστών και της λύρας.

Στην κιθάρα και το λαούτο ο Ιπποκράτης Πατάκος και στο βιολί και το μπουζούκι ο Κυριάκος Παππούλης, δυο εξαίρετοι μουσικοί από την Κω. Η παρέα αυτή μας φέρνει νησιώτικο αέρα και μια βραδιά γεμάτη εκπλήξεις!
poster2

Σελίδα 1 από 3

ferriesingreece2

kalimnos

sportpanic03

 

 

eshopkos-foot kalymnosinfo-foot kalymnosinfo-foot nisyrosinfo-footer lerosinfo-footer mykonos-footer santorini-footer kosinfo-foot expo-foot