«Κούρεμα» στις καταβαλλόμενες συντάξεις και νέα (χαμηλότερα) πλαφόν στα ανώτατα ποσά των συντάξεων που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι, προεξοφλούν στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης ότι θα περιλαμβάνει η δεύτερη παρέμβαση στο Ασφαλιστικό, τον Οκτώβριο.

«Ο... λογαριασμός δεν βγαίνει αν δεν ληφθούν νέα μέτρα», παραδέχονται κορυφαίοι κυβερνητικοί παράγοντες, λαμβάνοντας υπόψη τα ελλείμματα των Ταμείων (2,4 δισ. στην κύρια ασφάλιση και 1,3 δισ. στην επικουρική έως το τέλος του 2016), την προβλεπόμενη ύφεση στην οικονομία, την αύξηση της ανεργίας και την αβεβαιότητα ως προς την πορεία των εισπράξεων από ασφαλιστικές εισφορές αλλά και τη νέα «τρύπα» που θα «ανοίξει» από την κατάργηση κοινωνικών πόρων (-850 εκατ.) και την εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές (350 εκατ.).

Με αυτά τα δεδομένα οι περικοπές που θα πρέπει να γίνουν υπολογίζονται σε τουλάχιστον 1,2 δισ. Και θα είναι επιπλέον της εξοικονόμησης, από φέτος έως και το 2022, ποσού 530 εκατ. από τη μετάθεση της πληρωμής συντάξεων σε όσους αλλάζουν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης και άλλων 49 εκατ. από τη μη καταβολή, πριν από την ηλικία των 67 ετών, της εγγυημένης από το κράτος σύνταξης.

Τα επτά μέτρα που ήδη έχουν ψηφιστεί και αλλάζουν άρδην το «τοπίο» στο Ασφαλιστικό, έχουν ως εξής:

Επιβάλλονται άμεσα, από τη δημοσίευση του νέου νόμου, και κάθε επόμενο χρόνο έως το 2021, επιπλέον 5 έως 17 έτη εργασίας στους 50άρηδες και αναλογικά λιγότερα έτη ή μήνες, ανά περίπτωση, στους 55άρηδες και στους μεγαλύτερους σε ηλικία ασφαλισμένους. Για όσους είχαν δικαίωμα συνταξιοδότησης με 35ετία ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας, τίθεται ως όριο, από τώρα, η ηλικία των 58 ετών που, επίσης, θα προσαυξάνεται κατ’ έτος έως τα 62. Το μέτρο θίγει κατηγορίες ασφαλισμένων πριν από το 1993 που είχαν «κλειδώσει» δικαιώματα, αλλά, δεν είχαν συμπληρώσει τα απαιτούμενα ηλικιακά όρια ή τα έτη ασφάλισης.

Για παράδειγμα ασφαλισμένη στο ΙΚΑ μητέρα ανηλίκου με 5.500 ημέρες ασφάλισης στις 31/12/2010 που θα έβγαινε στα 50 και σήμερα είναι 47 ετών, θα «βγει» το 2018 σε ηλικία 60,1 ετών με μειωμένη ή στα 67 με πλήρη. Με το νέο καθεστώς πλήρη σύνταξη θα χορηγείται έως το 2022 είτε στα 62 με 40 έτη ασφάλισης (περιλαμβανομένων των έως 7 πλασματικών) είτε στα 67 με λιγότερη έτη (από 15 και πάνω) εξαιρουμένων μόνο των εργαζομένων στα βαρέα και ανθυγιεινά και των γονέων αναπήρων παιδιών.

Γίνεται απαγορευτική η πρόωρη συνταξιοδότηση καθώς αυξάνεται η ποινή - μείωση της σύνταξης κατά 10%. Για παράδειγμα σε πρόωρη κατά 7 έτη συνταξιοδότηση η μείωση του ποσού της σύνταξης θα φτάνει το 52% (6%Χ7 έτη +10%).

Σε όλους τους συνταξιοδοτούμενους λόγω γήρατος μετά τις 30/6/2015 με 15ετία και έως 20 έτη ασφάλισης (εξαιρούνται οι αναπηρικές και οι χηρείας) θα χορηγείται σύνταξη που αναλογεί στις καταβαλλόμενες εισφορές, δηλαδή το «οργανικό ποσό». Και μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους θα τους καταβάλλεται το πλήρες ποσό της εγγυημένης από το κράτος σύνταξης (το Μνημόνιο προβλέπει και εισοδηματικά κριτήρια για την καταβολή του προνοιακού αυτού τμήματος). Οι διαφορές είναι μεγάλες καθώς με 15ετία στην 6η ασφαλιστική κατηγορία ο ΟΑΕΕ θα δίνει σύνταξη 420 ευρώ αντί 640 ευρώ σήμερα και το ΙΚΑ με 4.500 ημέρες ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 700 ευρώ, θα απονέμει σύνταξη 315 ευρώ αντί 486 ευρώ και ακόμη χαμηλότερη για μικρότερες αποδοχές.

Οι συντάξεις που εκδίδονται αναδρομικά από τις αρχές του 2015 θα υπολογίζονται με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης που ισχύουν ανά ταμείο για τον χρόνο ασφάλισης έως το 2010 και για το διάστημα από την 1/1/2011 και μετά θα καταβάλλεται αναλογία της βασικής σύνταξης προκαλώντας μειώσεις ιδιαίτερα σε όσους είχαν μεγάλες μειώσεις αποδοχών μεταξύ 2011 ? 2015.

«Παγώνουν» (δεν θα αυξηθούν) έως τις 31/12/2021 οι συντάξεις στα επίπεδα που ήταν στις 31/7/2015.

Ενοποιούνται στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) όλα τα επικουρικά που είναι ΝΠΔΔ (δικηγόρων, μηχανικών κ.ά.) και «ανοίγει» ο δρόμος για νέες παρεμβάσεις στις συντάξεις, ανεξάρτητα από την κατηγορία - επαγγελματική προέλευση του συνταξιούχου.

Αναδρομικά από 1η Ιουλίου 2015 ισχύουν αυξημένες εισφορές υγειονομικής περίθαλψης για συνταξιούχους: 6% στις μεικτές κύριες συντάξεις και 6% στις καταβαλλόμενες επικουρικές. Η πρώτη παρακράτηση των αυξημένων εισφορών θα γίνει από τις συντάξεις του μηνός Σεπτεμβρίου και οι αναδρομικές μειώσεις Ιουλίου και Αυγούστου θα παρακρατηθούν από τις συντάξεις του Οκτωβρίου, Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου.

Δημόσιο
Ενδεχόμενο ζήτημα συμβατότητας με τη συνταγματική αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και παραβίασης του πρόσθετου πρωτοκόλλου του Ευρωπαική Σύμβαση για τα δικαιώματα του ανθρώπου, εντοπίζει το Ελεγκτικό Συνέδριο στις αντίστοιχες με τον ιδιωτικό τομέα αλλαγές στα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης (κυρίως για παραβίαση θεμελιωμένων δικαιωμάτων) και στον υπολογισμό των κατώτατων συντάξεων των δημοσίων υπαλλήλων που κατέθεσε το υπ. Οικονομικών υπό τη μορφή τροπολογίας στη Βουλή.

Από τις αλλαγές στα όρια συνταξιοδότησης εξαιρούνται οι ένστολοι (ορίζεται όριο το 58ο έτος και τα 40 έτη Ασφάλισης).

ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ
Παρακράτηση εισφορών σε κύριες και επικουρικές

Οι περικοπές που ήδη συζητούνται και οι οποίες θα οριστικοποιηθούν εντός του Οκτωβρίου προβλέπουν:

• Την επανανομοθέτηση της παρακράτησης εισφορών στο μηνιαίο εισόδημα από τις κύριες + επικουρικές που εισπράττουν οι συνταξιούχοι.

• Το όριο των 1.000 ευρώ θεωρείται από πολλούς ως ένα «ικανοποιητικό ποσό ασφαλείας», αν και στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν ότι δεν μπορεί να φέρει επιπλέον έσοδα (ήδη εφαρμόζεται, μολονότι κρίθηκε ως «αντισυνταγματικό ελλείψει οικονομικής μελέτης»).

• Την αλλαγή των ανώτατων πλαφόν στις καταβαλλόμενες συντάξεις που σήμερα είναι 2.774 ευρώ στα ειδικά ταμεία, 2.350 ευρώ στο ΙΚΑ και 3.360 ευρώ στις διπλές συντάξεις.

• Τη μείωση συντάξεων σε όσα Ταμεία οι παροχές στηρίζονται σε κοινωνικούς πόρους και την αύξηση εισφορών, με στόχο τη στενότερη σύνδεσή τους με τις παροχές - συντάξεις για επιστήμονες, δημοσιογράφους, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες. Οι προσαρμογές, όπως όλα δείχνουν, θα γίνουν μέσω της ενοποίησης των Ταμείων κύριας ασφάλισης σε συνέχεια της ενοποίησης των επικουρικών ταμείων.

Στα 392,7 ευρώ καθορίζεται για φέτος, αντί των 486 ευρώ,  το ύψος της κατώτατης σύνταξης που θα χορηγούν τα Ταμεία και το Δημόσιο στους συνταξιοδοτούμενους από 1/1/2015 και μετά με 15ετία ή λόγω αναπηρίας 80% ή εργατικού ατυχήματος. Ταυτόχρονα,  όλοι όσοι συνταξιοδοτούνται από την 1/1/2015 θα λαμβάνουν αναλογία της βασικής σύνταξης των 360 ευρώ για το χρόνο ασφάλισης από την 1/1/2011 και μετά (για την ασφάλιση έως τις 31/12/2010 θα υπολογίζεται τμήμα σύνταξης  με βάση τις καταστατικές διατάξεις και τα ποσοστά αναπλήρωσης που ισχύουν σε κάθε ταμείο). 

Την άμεση εφαρμογή των δύο αυτών αλλαγών που φέρνουν μειώσεις στις νέες συντάξεις (-93,3 ευρώ ή - 19,20% στις κατώτατες και μικρότερες, ανάλογα βέβαια και με το ύψος των αποδοχών της τελευταίας 5ετίας,  στις υπόλοιπες) προβλέπει η πρώτη εγκύκλιος την οποία υπέγραψε ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης Π. Χαϊκάλης. Η εγκύκλιος ενεργοποιεί το Ν. 3863/10 (για τη βασική και την κατώτατη σύνταξη) και το Ν. 4334/15 (για την απονομή αναλογίας της βασικής στους συνταξιοδοτούμενους από 1/1/2015). 

Ειδικά για το ύψος της κατώτατης σύνταξης, όπως είχε αποκαλύψει η "Ημερησία", η εγκύκλιος υιοθετεί το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο καθώς το καθεστώς των συλλογικών διαπραγματεύσεων δεν επιτρέπει τη σύναψη Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας όπως όριζε ο Ν.  3863/10 (προκύπτει με βάση τα 15 κατώτατα ημερομίσθια, δηλαδή 26,18 ευρώ Χ 15=392,7 ευρώ). Σε ό,τι αφορά το ύψος της βασικής σύνταξης, ορίζεται μεν για το 2015 στα 360 ευρώ, αλλά, του χρόνου θα επαναπροσδιοριστεί σύμφωνα με την εξέλιξη του ΑΕΠ (κατά 50%) και των τιμών (κατά το υπόλοιπο 50%) της...φετινής χρονιάς. 

Ακολουθεί ολόκληρη η εγκύκλιος 

Η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ

imerisia.gr