Πώς φτάσαμε από το Μνημόνιο στο… «εργαλείο»
Μάιος 11, 2018«Τρένο» οι μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα και στα επόμενα χρόνια - Ο Μοσκοβισί προτείνει «ενισχυμένη εποπτεία» για την Ελλάδα και ο πρόεδρος του Eurogroup προϊδεάζει για ένα νέο σύστημα παρακολούθησης - Πώς θα επιβάλλονται μέτρα και χωρίς την έγκριση της κυβέρνησης
Συνέχιση -και όχι αναστροφή- των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα για πολλά χρόνια μετά το Μνημόνιο, με μέσο πίεσης το "εργαλείο" που η Κομισιόν ανέλαβε να παρουσιάσει, αποφάσισε το Eurogroup για την χώρα μας. Αντί για "καθαρή έξοδο" από το Μνημόνιο, η επιστολή συμπερασμάτων του Eurogroup της Σόφιας που εστάλη από τον πρόεδρο Σεντένο στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, αποκαλύπτει τα στοιχεία που θα αποτελέσουν την βάση της συμφωνίας για την μεταμνημονιακή παρακολούθηση.
Όπως αναφέρει η επιστολή Σεντένο, στο συμβούλιο της 27ης Απριλίου συμφωνήθηκε ότι:
- "να υποστηρίξουμε περαιτέρω τις ελληνικές αρχές στις συνεχιζόμενες μεταρρυθμιστικές τους προσπάθειες στα χρόνια μετά το πρόγραμμα". Οι δανειστές δηλαδή θεωρούν ότι μετά από 8 χρόνια στα Μνημόνιο, η Ελλάδα θα χρειαστεί να συνεχίσει στην κατεύθυνση των μεταρρυθμίσεων που δεν πρόλαβαν να ολοκληρωθούν.
- "για την μελλοντική παρακολούθηση" των διαρθρωτικών, οικονομικών και δημοσιονομικών εξελίξεων στην Ελλάδα, η Κομισιόν πρότεινε στο Eurogroup το εργαλείο που λέγεται "ενισχυμένη επιτήρηση".
Και μόνον η αναφορά αυτή, αποδεικνύει πως η έξοδος της χώρας από το Μνημόνιο μόνον "καθαρή" δεν θα είναι. Από τις 8 χώρες της ΕΕ που μπήκαν σε Προγράμματα Στήριξης κατά την τελευταία δεκαετία, μόνον η Ισπανία πέτυχε "καθαρή έξοδο" και αυτό διότι βγαίνοντας (μετά από 1,5 χρόνο μόλις) από το δικό της Μνημόνιο, αποπλήρωσε αμέσως και πρόωρα μελλοντικές δόσεις δανείων, ώστε να μειωθεί η οφειλή της στον ESM κάτω από 75% και να μην εφαρμόζεται σε αυτήν καμία ειδική μεταμνημονιακή παρακολούθηση.
Αντιθέτως, και σε σχέση με τις άλλες χώρες που επίσης μπήκαν και βγήκαν από τα Μνημόνιο, παραμένει ασαφές ποιο ακριβώς θα είναι το "εργαλείο" το οποίο πρότεινε για την Ελλάδα ο Επίτροπος Πιέρ Μοσκοβισί. Και αυτό γιατί παρουσίασε μια ιδέα που αφορά στην Ελλάδα, και όχι χώρες όπως η Πορτογαλία, η Κύπρος ή η Ιρλανδία που ούτε ελάφρυνση χρέους είχαν ζητήσει (η Κύπρος υπέστη και «κούρεμα» καταθέσεων), ούτε για συγκεκριμένα μέτρα μετά την λήξη του Μνημονίου είχαν δεσμευτεί.
Στην περίπτωση της Ελλάδας όμως, η "καθαρή έξοδος" προϋποθέτει ότι, αντί η χώρα να παίρνει πάλι δόσεις δανείων για να μπορεί να αποπληρώνει το δημόσιο χρέος της, θα ζητάει "δόσεις" ελάφρυνσης των πληρωμών του χρέους της προς τους δανειστές της –δηλαδή πρόγραμμα στήριξης χωρίς λεφτά αλλά με επιμήκυνση πληρωμών και μείωση επιτοκίων.
Και το όνομα αυτού… "ενισχυμένη εποπτεία"
Όπως όλα δείχνουν, το "εργαλείο" που σχεδιάζεται, θα συνδέει την προσφορά της ελάφρυνσης από τους ευρωπαίους δανειστές, με "ενισχυμένη εποπτεία" και παρακολούθηση όρων που θα προαπαιτούνται.
Το τι κρύβει ο όρος "ενισχυμένη εποπτεία" που προτείνει η Κομισιόν, το αποκαλύπτει ο κανονισμός 472/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αυτός προβλέπει για την μεταμνημονιακή "ενισχυμένη εποπτεία":
1. Αξιολογήσεις μέχρι να εξοφληθεί το 75 % των δανείων (Άρθρο 14)
2. Νέα μέτρα, τα οποία τα προτείνει η Κομισιόν, επιβάλλονται άμεσα και θεωρείται εκ των προτέρων πως έχουν εγκριθεί και από το Eurogroup -εκτός αν συνεδριάσει μέσα σε 10 μέρες και με ειδική πλειοψηφία τα απορρίψει (Άρθρο 14).
3. Στην ψηφοφορία αυτή, δεν ψηφίζει η Ελλάδα (Άρθρο 15): για τα μέτρα που αναφέρονται στον παρόντα κανονισμό, ψηφίζουν μόνο τα μέλη του Eurogroup, το οποίο ενεργεί χωρίς να λάβει υπόψη την ψήφο του μέλους του που εκπροσωπεί το οικείο κράτος-μέλος
Νέα μέτρα και χωρίς την έγκριση της κυβέρνησης
Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός για την μεταμνημονιακή εποπτεία προβλέπει ξεκάθαρα ότι τις αποφάσεις για νέα μέτρα μετά το 2018 θα λαμβάνουν οι δανειστές. Αν η Ελλάδα επιτυγχάνει πλεονάσματα, δεν θα χρειάζεται να παίρνει άλλα μέτρα. Αν όμως δεν κάνει όσα χρειάζονται, θα επιβάλλονται μέτρα για να παίρνει ελάφρυνση και διευκολύνσεις.
Από την άποψη αυτή, η έξοδος χωρίς προληπτική γραμμή στήριξης, μπορεί να είναι εξίσου «καθαρή» από μέτρα όσο και αν η Ελλάδα είχε και προληπτική γραμμή, αφού και στις δύο περιπτώσεις προβλέπεται –από τον ίδιο Κανονισμό- ότι κανένα απολύτως πρόσθετο μέτρο δεν επιβάλλεται, εάν δεν χρειαστεί.
Αντιθέτως, είτε με προληπτική γραμμή είτε χωρίς, τα μέτρα επιβάλλονται έξωθεν, όποτε οι θεσμοί το κρίνουν αναγκαίο.
Στην πραγματικότητα πάντως, χωρίς προληπτική γραμμή στήριξης, η χώρα χάνει και οικονομικά πλεονεκτήματα που της προσφέρονται (όπως το waiver από την ΕΚΤ για στις τράπεζες κλπ).
Ζούμε με τους μύθους μας…
Εκτός από την Ελλάδα, άλλες 7 χώρες της ΕΕ μπήκαν (και βγήκαν) από Προγράμματα Διάσωσης, Η τεράστια διαφορά (στην αξιοπιστία που κρίνει και την ανάγκη λήψης νέων μέτρων) είναι πως όλες οι άλλες χώρες βγήκαν ταχύτατα από τα Μνημόνια και απέδειξαν στις αγορές πως οικειοποιήθηκαν τα αναγκαία μέτρα για να ξεφύγουν από την κρίση, χωρίς «δεκανίκια» από νέα Προγράμματα. Πουθενά καμία χώρα δεν καθυστέρησε οκτώ χρόνια όπως η Ελλάδα, γεγονός που αφήνει το στίγμα του «υψηλού ρίσκου» για την χώρα μας.
Από τη σύγκριση αυτοί ξεδιαλύνονται «μύθοι και πραγματικότητες», όπως:
- από τις 28 χώρες της ΕΕ, οι 8 έχουν περάσει την τελευταία δεκαετία από προγράμματα προσαρμογής, με ή χωρίς το ΔΝΤ: Ουγγαρία (2008), Λετονία (2008), Ρουμανία (2009), Ελλάδα (2010), Ιρλανδία (2010), Πορτογαλία (Μάιος 2011), Ισπανία (2012), Κύπρος (2013).
- όλες οι άλλες χώρες ολοκλήρωσαν το Πρόγραμμα σε λιγότερο από 3 χρόνια. Σε καμία δεν άλλαξαν 5 κυβερνήσεις μέχρι βγουν από τα Μνημόνια. Όλες επέδειξαν υψηλό βαθμό οικειοποίηση των προγραμμάτων, υψηλό βαθμό πολιτικής συναίνεσης και ταχύτητα υλοποίησης.
- τέλος του Προγράμματος και «έξοδος» από τα Μνημόνια σημαίνει Εποπτεία και όχι αποδέσμευση από υποχρεώσεις (μέτρα που έχουν ήδη ψηφιστεί), ειδικά όσο η πιστοληπτική διαβάθμιση της χώρας παραμένει χαμηλή.
Τι εστί «καθαρή έξοδος»
Τι συνέβη στις άλλες 7 χώρες, που βγήκαν πριν από εμάς από τα Μνημόνια:
- Ισπανία: η χώρα μπήκε στο πρόγραμμα τον Ιούλιο του 2012 –λόγω των τραπεζών- χωρίς το ΔΝΤ. Ήταν 18μηνης διάρκειας (έως τέλος του 2013) και ύψους 100 δισ. ευρώ, από τα οποία εκταμιεύθηκαν μόνο τα 41 δισ. ευρώ. Από το 2014 ως τα τέλη του 2017 η Ισπανία αποπλήρωσε πρόωρα και εθελοντικά έξι δόσεις, για να μειώσει το υπόλοιπο οφειλής της στον ESM στα 31 δισ. ευρώ (δηλαδή στο 75% προκειμένου να απαλλαγεί από αξιολογήσεις και εποπτεία). Αυτή ήταν η μόνη «καθαρή έξοδος».
- Ιρλανδία: Το πρόγραμμα ξεκίνησε Δεκέμβριο του 2010 και τέλειωσε Δεκέμβριο του 2013. Όλα εφαρμόστηκαν ταχύτατα και τέλειωσαν 12 αξιολογήσεις με μέση διάρκεια 3 μήνες. Από τότε έως και το 2017 η χώρα πέρασε κι άλλες 7 μεταμνημονιακές αξιολογήσεις, στο πλαίσιο της μεταπρογραμματικής Εποπτείας. Οι αξιολογήσεις θα τελειώσουν το 2031, όταν η χώρα αναμένεται να έχει αποπληρώσει το 75% των δανείων του ESM.
- Πορτογαλία: μπήκε σε πρόγραμμα το 2011, με πολλά κοινά χαρακτηριστικά σε σχέση με την Ελλάδα. Ολοκληρώθηκε χωρίς προληπτική γραμμή στήριξης και σε λιγότερο από 3 χρόνια, ταχύτερα κι από το αναμενόμενο (η 12η αξιολόγηση δεν έγινε ποτέ καθώς η χώρα δεν χρειάστηκε καν την τελευταία δόση). Υπόκειται όμως και αυτή στην “εποπτεία μετά το πρόγραμμα”. Από το 2014 έως το 2017 πέρασε 5 αξιολογήσεις. Η εποπτεία θα τελειώσεις το 2026, όταν η Πορτογαλία αναμένεται να αποπληρώσει το 75% στον ESM.
- Κύπρος: το πρόγραμμα ξεκίνησε Απρίλιο του 2013 και τερματίστηκε αρχές Μαρτίου 2016, χωρίς διάδοχο πρόγραμμα ή προληπτική γραμμή, αν και η πιστοληπτική διαβάθμισή της ήταν -και παραμένει- κάτω από την επενδυτική βαθμίδα. Ωστόσο είναι καλύτερη από της Ελλάδος και το δημόσιο χρέος της είναι χαμηλότερο. Η Κύπρος βγήκε από τα capital controls και δανείζεται από τις αγορές, αλλά παραμένει σε μεταμνημονιακή εποπτεία όπως και η Πορτογαλία.
- Ουγγαρία (Οκτώβριος 2008) και Λεττονία (Δεκέμβριος 2008): μπήκαν επίσης σε προγράμματα προσαρμογής, τα οποία τέλειωσαν εντός τριετίας, χωρίς προληπτική γραμμή.
- Ρουμανία: μπήκε σε πρόγραμμα την περίοδο 2009-2011. Ακολούθησαν και άλλα δύο προγράμματα προληπτικού χαρακτήρα, χωρίς περαιτέρω εκταμιεύσεις. Από τον Οκτώβριο του 2015 η Ρουμανία βρίσκεται κι αυτή σε “εποπτεία μετά το πρόγραμμα”(post-programme surveillance – PPS).
Στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ και την εκπομπή ΣΗΜΕΡΑ με τον Δημήτρη Οικονόμου και την Μαρία Αναστασοπούλου μίλησε σήμερα (10/5) ο Υφυπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής. Ο Νεκτάριος Σαντορινιός σχολίασε τα θέματα της επικαιρότητας όπως τα θετικά στοιχεία για την απασχόληση και παράλληλα στηλίτευσε τις υποσχέσεις της Ν.Δ αναφορικά με τους ειδικούς συντελεστές ΦΠΑ.
Για τα μέτρα του 2019
«Τα μέτρα ψηφίστηκαν πέρυσι, στο πλαίσιο της 2η αξιολόγησης, ύστερα από απαίτηση των θεσμών και ήταν από τα προαπαιτούμενα εκείνα που αναγκαστήκαμε να δεχτούμε προκειμένου να κλείσουν οι αξιολογήσεις και να βγούμε από το Πρόγραμμα. Ειρήσθω εν παρόδω, την ίδια εποχή ψηφίστηκαν και αντίμετρα, τα οποία όμως δεν ακούω να αναφέρονται στον δημόσιο διάλογο, ενώ ξεχνάμε πως αν εφαρμοστούν τα μέτρα, θα εφαρμοστούν και τα ψηφισμένα αντίμετρα, όπως για παράδειγμα η μείωση, κατά πολύ, της φαρμακευτικής δαπάνης».
«Πράγματι πιστεύω ότι είναι ένα δύσκολο θέμα και θεωρώ άδικα τα μέτρα που μας ζητήθηκαν. Ο μεγάλος στόχος σήμερα είναι να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα, να βγούμε από τα μνημόνια, να σταθεί η χώρα στα πόδια της, να δανείζεται από τις αγορές και να επιστρέψει στην κανονικότητα, χωρίς άλλα μέτρα».
«Στην ερώτηση αν τα μέτρα θα εφαρμοστούν, οφείλω να πω ότι η συζήτηση που κάνουμε είναι επί ψηφισμένων νόμων, άρα η περίπτωση να μην εφαρμοστούν, είναι μόνο αν θα υπάρξει κάποια θετική εξέλιξη μετά το κλείσιμο του προγράμματος».
Θετικά στοιχεία για Οικονομία και Εργασία
«Συνεχώς παρουσιάζονται καλά νέα για το τέλος του μνημονίου και θετικά στοιχεία για την Οικονομία και την Απασχόληση. Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος Εργάνη, μειώνεται η ανεργία. Για πρώτη φορά μετά το 2001 έχουμε υπερβεί το ισοζύγιο προσλήψεων- απολύσεων για τον Απρίλιο. Μιλάμε για 100.000 νέες θέσεις εργασίας, οι οποίες στο 55% είναι πλήρους απασχόλησης και όχι μερικής. Ενώ το προηγούμενο διάστημα, από Ιανουάριο έως Απρίλιο, είχαμε 180.000 προσλήψεις».
«Θετικά νέα επίσης είναι η αύξηση των εξαγωγών αλλά και η αύξηση του δείκτη κατανάλωσης».
Για την κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά του Βορείου Αιγαίου
«Οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ ήταν ένα από τα μέτρα τα οποία είχαν στοχεύσει οι θεσμοί από την πρώτη στιγμή, μέτρο το οποίο συμπεριλαμβανόταν στην 5η αξιολόγηση, το 2014, η οποία δεν έκλεισε ποτέ. Προσωπικά θεωρώ άδικη την κατάργηση των ειδικών συντελεστών και πιστεύω ότι η αύξηση του ΦΠΑ δημιουργεί αδικίες, πολύ περισσότερο, δε, στα νησιά. Από εκεί και πέρα όμως, δεν μπορώ να μην πω ότι το μειωμένο ΦΠΑ ήταν το άλλοθι των προηγούμενων κυβερνήσεων για να μην εφαρμόσουν καμία νησιωτική πολιτική».
«Παρεμπιπτόντως, είδα τη συνάντηση που είχε ο κ. Μητσοτάκης με φορείς των νησιών του Β. Αιγαίου. Θεωρώ ότι ήταν μια δέσμια «πρωτοβουλία» στην οποία οδηγήθηκε μετά την επίσκεψη στο νησί της Μυτιλήνης κλιμακίου βουλευτών της ΝΔ, οι οποίοι πήγαν για να στηρίξουν τις εντάσεις και προφανώς τους υποσχέθηκαν ότι η ΝΔ θα κρατήσει το ΦΠΑ στα προσφυγικά νησιά. Ο κ. Μητσοτάκης λοιπόν, συνδέοντας το ΦΠΑ με το προσφυγικό και όχι με την νησιωτική πολιτική, είπε στους φορείς ότι θα κρατήσει τους ειδικούς συντελεστές στα προσφυγικά νησιά, μόνο για όσο κρατάει η προσφυγική κρίση».
«Στα σχόλια που ακούω, δε, για το ότι ο τουρισμός θα υποστεί πλήγμα από την αύξηση του ΦΠΑ από 01/07/2018, στα πέντε νησιά του Βορείου Αιγαίου που ακόμη ίσχυε, θέλω να πω ότι οι ειδικοί συντελεστές ΦΠΑ στις Κυκλάδες και στα Δωδεκάνησα έχουν ήδη καταργηθεί εδώ και ένα χρόνο και παρ’ όλα αυτά δεν φαίνεται να επηρεάστηκε ο τουρισμός».
Εφαρμόζουμε πραγματικές νησιωτικές πολιτικές
«Εμείς υλοποιούμε συγκεκριμένα και απτά μέτρα νησιωτικής πολιτικής. Κατά πρώτο φέρνουμε το μέτρο του Μεταφορικού Ισοδυνάμου- που δεν είναι αντιστάθμισμα του ΦΠΑ, είναι μια στοχευμένη νησιωτική πολιτική προκειμένου να καλύψει το επιπλέον κόστος της ακτοπλοϊκής μεταφοράς προσώπων και εμπορευμάτων από και προς τα νησιά.
Κατά δεύτερον επιταχύνουμε την εφαρμογή της ρήτρας Νησιωτικότητας– η οποία θέλω να είμαι ειλικρινής είχε ψηφιστεί από την προηγούμενη Κυβέρνηση αλλά δεν είχε εφαρμοστεί ποτέ- και ιδρύουμε το Ινστιτούτο Νησιωτικής Πολιτικής. Παράλληλα, αυξάνουμε των πληθυσμό των γιατρών στα νησιά, δημιουργούμε σταθμούς ΕΚΑΒ σε Σύρο και σύντομα στη Μυτιλήνη, αγοράζουμε φέρνουμε πλωτά ασθενοφόρα για την μεταφορά των ασθενών στο Αιγαίο».
Απάντηση σε ερώτηση για τις δηλώσεις του κ. Κατσίκη και τη συνεργασία με τους ΑΝΕΛ
«Η ημερομηνία λήξης αυτής της κυβέρνησης είναι η συνταγματική ημερομηνία λήξης, δηλαδή το Σεπτέμβριο του 2019. Με τη συγκυβέρνηση με τους ΑΝΕΛ έχουμε πετύχει δύο σημαντικά πράγματα: να τελειώνουμε με τα μνημόνια στις 21 Αυγούστου, χωρίς προληπτική γραμμή στήριξης και να καθαρίζουμε με την διαφθορά. Προφανώς σε κάποια ζητήματα που έχουν να κάνουν με κάποιες πιο προοδευτικές θέσεις, όπως τα δικαιωματικά, έχουμε διαφωνίες».
«Θεωρώ ότι οι δηλώσεις του κ. Κατσίκη είναι τουλάχιστον ατυχείς. Δεν έχουν καμία σχέση με τις δικές μας απόψεις για τα δικαιώματα και ειδικότερα για το θέμα της ομοφυλοφιλίας. Επομένως εγώ δεν μπορώ να συμφωνήσω σε καμία περίπτωση με όσα λέχθηκαν από μέρους του»
Ολόκληρο το μεταμνημονιακό σχέδιο ανάπτυξης της κυβέρνησης που παρουσίασε στο Eurogroup o Ευκλείδης Τσακαλώτος
Μάιος 02, 2018Οι δεσμεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης – Οι θέσεις για σταδιακή αύξηση κατώτατων αμοιβών – Οι τομείς που θα ενισχυθούν και τα χρηματοδοτικά εργαλεία
Με ρητές δεσμεύσεις ότι η Ελλάδα θα σεβαστεί το δημοσιονομικό στόχο για επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ κάθε χρόνο μέχρι το 2022 και θα επιδιώξει να επιτύχει ρυθμό ανάπτυξης 2% ετησίως την ίδια περίοδο θεσμοθετώντας όλες τις αλλαγές που έχουν συμφωνηθεί με τους εταίρους στη δημόσια διοίκηση, τη δικαιοσύνη, τη φορολογική διοίκηση και μόνο αν προέλθουν πόροι από τον περιορισμό της φοροδιαφυγής θα διατεθούν στο κοινωνικό κράτος, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έδωσε στο Eurogroup της Σόφιας την πρώτη γεύση από την «Αναπτυξιακή Στρατηγική για το Μέλλον».
Πρόκειται για το περίφημο Σχέδιο Ανάπτυξης το οποίο θα αποτελέσει τον οδηγό οικονομικής πολιτικής μετά την εκπνοή του μνημονίου τον Αύγουστο, το οποίο δεν έχει παρουσιαστεί στην Ελλάδα καθώς τελεί υπό την έγκριση των ευρωπαίων (θεσμών και υπουργών) οι οποίοι το υποδέχθηκαν με ανάμεικτα συναισθήματα.
Ο κ. Τσακαλώτος εισηγείται στο κεφάλαιο περί δίκαιης ανάπτυξης την επαναφορά συλλογικών συμβάσεων εργασίας και τη σταδιακή αύξηση των κατώτατων μισθών σε συνδυασμό με την καθιέρωση ενεργητικών πολιτικών αύξησης της απασχόλησης κάτι που έγινε και στην Πορτογαλία.
Όπως λένε οι πληροφορίες οι ευρωπαίοι υπουργοί αν και θεώρησαν ότι κινείται στη σωστή κατεύθυνση, πιστεύουν ότι το σχέδιο είναι γενικόλογο στο βαθμό που δεν προσδιορίζει συγκεκριμένους στόχους, δεν εμπεριέχει χρονοδιάγραμμα δράσεων και δεν περιγράφει μέτρα -κίνητρα ενίσχυσης των επτά τομέων της οικονομίας που η κυβέρνηση επιλέγει να αποτελέσουν τα οχήματα της αναπτυξιακής διαδικασίας.
Οι επτά αυτοί τομείς είναι:
-Οι μεταφορές, η ενέργεια, η ναυτιλία, ο αγροτικός τομέας ( τρόφιμα, χυμοί, κρασί , βότανα κλπ) η βιομηχανία, το φάρμακο κι ο τουρισμός.
Στο κείμενο που παρουσίασε με τη μορφή power points ο Ευκλείδης Τσακαλώτος υπάρχουν πέντε κεφάλαια, αφιερωμένα
1.Στη δημοσιονομική σταθερότητα
2.Στις παρεμβάσεις για να είναι η διατηρήσιμη η ανάπτυξη
3.Στις διαρθρωτικές αλλαγές για την οικονομία
4.Στα μέτρα για τη δίκαιη ανάπτυξη
5.Στα διαθέσιμα χρηματοδοτικά μεργαλεία
Στο τελευταίο αυτό κεφάλαιο γίνεται αναφορά στους πόρους των ευρωπαικών ταμείων, του πακέτου Γιούνκερ, εθνικούς πόρους από το ΠΔΕ και δάνεια από την αναπτυξιακή τράπεζα που θέλει να συστήσει η κυβέρνηση ιδέα που δεν βρίσκει σύμφωνους τους ευρωπαίους.
Αντιθέτως απόλυτη συμφωνία υπάρχει στην αξιοποίηση των πόρων και προσέλκυση κεφαλαίων μέσω του ΤΑΙΠΕΔ και της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας.
Τέλος το μοναδικό απτό μέτρο που συμβάλει στην προσπάθεια εκσυγχρονισμού αλλά αποσκοπεί κυρίως στον περιορισμό της φοροδιαφυγής είναι η επέκταση των ηλεκτρονικών πληρωμών στο σύνολο των οικονομικών δραστηριοτήτων έως το 2020.
Λιτότητα διαρκείας με πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ ως το 2030 και λύση του χρέους σε δόσεις ζητά πλέον ο Ευρωπαϊκός Βορράς εν όψει της συζήτησης για την επόμενη μέρα του τρίτου Μνημονίου.
Οι Ευρωπαίοι -ειδικά η Γερμανία και οι σύμμαχοί της στο Eurogroup (Ολλανδία, Φινλανδία, Σλοβακία, Αυστρία)- επιμένουν ότι μετά την περίοδο 2018-2022 θα πρέπει να «κλειδώσει» από τώρα στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% ή και λίγο περισσότερο μέχρι και το 2030, με στόχο να υπάρξει «πολιτικά ανεκτή» λύση για την ελάφρυνση του χρέους.
Η επιχειρηματολογία, που αναπτύσσεται κυρίως από τη Γερμανία και προσυπογράφεται από τους υπόλοιπους, είναι ότι αν η Ελλάδα θέλει να έχει την ελάφρυνση χρέους μέχρι και το 2060, θα πρέπει να αναλάβει και αντίστοιχες δεσμεύσεις.
Από τον Ιούνιο του 2017 έχει αποφασιστεί ότι η λύση που θα δοθεί, «αν χρειαστεί», για το χρέος δεν θα βασίζεται στην καθαρή εκ των προτέρων μείωσή του (κούρεμα), αλλά στην εξομάλυνση της καμπύλης αποπληρωμής. Με άλλα λόγια, οι πληρωμές δεν θα πρέπει να ξεπερνούν το 15% του ΑΕΠ ως το 2030 και το 20% του ΑΕΠ από το 2031 έως το 2040. Στην ίδια συνεδρίαση κλείδωσε η υποχρέωση για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ την πενταετία 2018-2022. Για το 2023 και μετά υπήρξε μια διπλωματική αναφορά για «στόχο πλεονάσματος 2% ή και λίγο περισσότερο».
Τώρα που η συζήτηση έχει φτάσει σε κομβικό σημείο, οι χώρες οι οποίες θα πρέπει να περάσουν από τα κοινοβούλιά τους τη λύση που θα αποφασιστεί για το ελληνικό χρέος απαιτούν και τη διευκρίνιση των υποχρεώσεων της Ελλάδας.
Μάλιστα, η Γερμανία και ο κύκλος επιρροής της εντός του Eurogroup επιμένουν στη «λύση με δόσεις». Μπορούν να δεχθούν τη λύση που έχει προτείνει η Γαλλία, για σύνδεση της αποπληρωμής χρέους με την ανάπτυξη, υπό τον όρο ότι η Ελλάδα θα περνάει από εξαμηνιαίες εξετάσεις για τη διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας και τη συνέχιση εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων. Ας σημειωθεί ότι πηγή του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών τονίζει ότι «ακόμη και αν υπό την πίεση των εξελίξεων η ελληνική πλευρά σκεφτεί τελικά να καταφύγει σε προληπτική πιστωτική γραμμή, αυτή θα είναι πολύ δύσκολο να εγκριθεί από όλα τα κοινοβούλια». Τούτο διότι πλέον η «γραμμή» είναι να ολοκληρωθεί ο κύκλος των Μνημονίων εντός της ευρωζώνης ώστε να προχωρήσουν ταχύτερα η τραπεζική και η δημοσιονομική ενοποίηση των κρατών-μελών της ζώνης του ευρώ, με νέο μηχανισμό διάσωσης και το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο.
Σε ό,τι αφορά το πακέτο δεσμεύσεων που θα πρέπει να αναλάβει η Ελλάδα μετά το Αύγουστο, οι ίδιες πηγές διευκρινίζουν ότι, εκτός από τις ουρές που μάλλον θα αφήσει για τεχνικούς λόγους η τέταρτη αξιολόγηση, η Ελλάδα θα πρέπει να αναλάβει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τη σταθεροποίηση των τραπεζών με τη μείωση των «κόκκινων» δανείων και του ασφαλιστικού συστήματος με το συνεχή έλεγχο των δαπανών. Επίσης, να προχωρήσει ουσιαστικά τις αποκρατικοποιήσεις και να διατηρήσει τις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις στις αγορές εργασίας, προϊόντων και υπηρεσιών.
Η στάση του ΔΝΤ
Την ίδια ώρα, ο μέχρι πρότινος στενός εταίρος του Βερολίνου, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο φαίνεται να διαφοροποιείται από τις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Βορρά, παρότι η Γερμανία και η Ολλανδία επέβαλαν την παρουσία του στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα. Εμμένει στη θέση του ότι μετά το 2022 ο στόχος για τα πρωτογενή πλεονάσματα θα πρέπει να υποχωρήσει στο 1,5% του ΑΕΠ ώστε να είναι εφικτός και βιώσιμος. Παράλληλα, επιμένει ότι η λύση για το χρέος θα πρέπει να είναι συνολική και άμεσα εφαρμόσιμη για να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Σύμφωνα με το Ταμείο, η λύση σε δόσεις θα «θολώσει» το τοπίο μετά το Μνημόνιο. Θα δώσει λάθος σήμα στις αγορές ότι η Ελλάδα συνεχίζει να βρίσκεται σε πρόγραμμα, με αποτέλεσμα η έξοδος στις αγορές να γίνει ακριβότερη, ακυρώνοντας έτσι ένα μέρος της ελάφρυνσης του χρέους.
Την ίδια ώρα, ο μέχρι πρότινος στενός εταίρος του Βερολίνου, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο φαίνεται να διαφοροποιείται από τις απαιτήσεις του Ευρωπαϊκού Βορρά, παρότι η Γερμανία και η Ολλανδία επέβαλαν την παρουσία του στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα. Εμμένει στη θέση του ότι μετά το 2022 ο στόχος για τα πρωτογενή πλεονάσματα θα πρέπει να υποχωρήσει στο 1,5% του ΑΕΠ ώστε να είναι εφικτός και βιώσιμος. Παράλληλα, επιμένει ότι η λύση για το χρέος θα πρέπει να είναι συνολική και άμεσα εφαρμόσιμη για να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Σύμφωνα με το Ταμείο, η λύση σε δόσεις θα «θολώσει» το τοπίο μετά το Μνημόνιο. Θα δώσει λάθος σήμα στις αγορές ότι η Ελλάδα συνεχίζει να βρίσκεται σε πρόγραμμα, με αποτέλεσμα η έξοδος στις αγορές να γίνει ακριβότερη, ακυρώνοντας έτσι ένα μέρος της ελάφρυνσης του χρέους.
Σε αυτή τη φάση το Ταμείο φαίνεται ότι συντάσσεται με τη Γαλλία, τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που υποστηρίζουν τη γενναία ελάφρυνση του ελληνικού χρέους και στη συνέχεια μια χαλαρή εποπτεία που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να «ανασάνει» μετά από οκτώ χρόνια Μνημονίων.
Ωστόσο η στάση του αναμένεται να ξεκαθαριστεί στο τέλος της εβδομάδας όταν όλοι οι πρωταγωνιστές του ελληνικού προγράμματος θα βρεθούν στην Ουάσιγκτον για την εαρινή σύνοδο του Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Η πρώτη εκτίμηση είναι ότι αναμένεται να έχουμε άλλη μια δημόσια αντιπαράθεση με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Ολαφ Σολτς για την Ελλάδα.
Το βέβαιο είναι ότι το ΔΝΤ θέλει να παρατείνει την παραμονή του στην Ε.Ε., με σημείο αναφοράς το ελληνικό πρόγραμμα. Γι’ αυτό, άλλωστε, η επικεφαλής του Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, από εκδήλωση όπου παραβρέθηκε στο Βερολίνο, έχει «απειλήσει» εμμέσως ότι χωρίς τη λύση που προκρίνει το Ταμείο, η επόμενη έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους θα είναι αρνητική, ακόμη και αν έχουν ληφθεί οι σχετικές αποφάσεις από τους Ευρωπαίους δανειστές.
Η διάθεση για παραμονή του Ταμείου στην Ευρώπη συνδέεται είτε με την αδιαφορία που έχει συναντήσει από την κυβέρνηση των ΗΠΑ είτε (για κάποιους άλλους) με τις πολιτικές βλέψεις της ίδιας της κ. Λαγκάρντ. Σε κάθε περίπτωση, όμως, το Ταμείο γνωρίζει ότι αυτό εξαρτάται από τη συναίνεση της Γερμανίας.
Η στάση του ΔΝΤ εκτός από το θέμα του χρέους περιπλέκει και την ολοκλήρωση του προγράμματος της Ελλάδας, αφού αυτή συνδέεται με τα μέτρα της διετίας 2019-2020 και το ενδεχόμενο να εφαρμοστούν από το 2019 η περικοπή των συντάξεων και η μείωση του αφορολόγητου ορίου χωρίς αντίμετρα.
eleftherostypos.gr
Δεν συμφωνούν με αύξηση κατώτατου μισθού - Μηνύματα δυσφορίας από τους δανειστές που έλαβαν το «ολιστικό» προσχέδιο της μεταμνημονιακής ανάπτυξης από το υπουργείο Οικονομικών
Αναλυτικά οι «ενστάσεις» των πιστωτών
Επιβεβαιώνουν πηγές των Βρυξελλών τις αντιρρήσεις στο προσχέδιο του ολιστικού πλάνου ανάπτυξης που απέστειλε η ελληνική κυβέρνηση στους δανειστές και το οποίο θα συζητηθεί στο EuroWorking Group της Πέμπτης και αναμένεται να παρουσιαστεί στο Eurogroup της Σόφιας στις 27 Απριλίου.
Επιβεβαιώνουν πηγές των Βρυξελλών τις αντιρρήσεις στο προσχέδιο του ολιστικού πλάνου ανάπτυξης που απέστειλε η ελληνική κυβέρνηση στους δανειστές και το οποίο θα συζητηθεί στο EuroWorking Group της Πέμπτης και αναμένεται να παρουσιαστεί στο Eurogroup της Σόφιας στις 27 Απριλίου.
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες,οι αντιρρήσεις που εκφράζονται από τις Βρυξέλλες εστάζονται στα εξής σημεία:
1. Αύξηση του κατώτερου μισθού. Το σκεπτικό των πιστωτών είναι ότι οι ρυθμίσεις για την ενίσχυση των γλίσχρων αμοιβών που λαμβάνει η πλειονότητα των εργαζομένων θα υπονομεύσουν την ανταγωνιστικότητα που αποκτήθηκε τα τελευταία χρόνια, τις προοπτικές της ανάπτυξης, τις εξαγωγές και την προσέλκυση επενδύσεων.
2. Αγορά εργασίας. Καταγράφεται διαφωνία από τους τεχνοκράτες των Βρυξελλών στο σκέλος των συλλογικών δαπραγματεύσεων, στην αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης και της επεκτασιμότητας των συλλογικών συμβάσεων.
3. Στις παρατηρήσεις τους, οι δανειστές λένε επίσης ότι το ελληνικό έγγραφο δεν λαμβάνει υπ' όψιν την πιθανότητα να μην εφαρμοστούν τα αντίμετρα. Το θέμα αυτό έχει ευρύτερη σημασία, καθώς η κυβέρνηση θέλει ιδανικά να αποφύγει την περικοπή των συντάξεων από 1/1/2019, ή τουλάχιστον η περικοπή αυτή να συνοδευτεί από πλήθος θετικών αντιμέτρων. Για να το πούμε πιο απλά, οι δανειστές σημειώνουν ότι το «ολιστικό» σχέδιο Τσακαλώτου δεν λαμβάνει υπ' όψιν την πιθαότητα να εφαρμοστούν μόνο τα μέτρα που έχει προνομοθετήσει η ελληνική κυβέρνηση για το 2019 και όχι τα αντίμετρα.
4. Ιδιωτικοποιήσεις. Οι παρατηρήσεις που έχουν εκφραστεί από τις Βρυξέλλες έχουν να κάνουν με το υπερταμείο και το ΤΑΙΠΕΔ όπου διαπιστώνεται ότι το πλάνο αξιοποίησης ή και πώλησης των περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου δεν είναι τόσο φιλόδοξο όσο θα ήθελαν οι πιστωτές.
Σύμφωνα με παράγοντα των Βρυξέλλων που μίλησε στο protothema.gr το πρωί της Τετάρτης, δεν βρισκόμαστε σε φάση ρήξης ούτε εμπλοκής, αλλά καταγράφονται αντιρρήσεις και διαφωνίες και βρίσκεται σε εξέλιξη ένας «δημιουργικός διάλογος». Επιπλέον, να σημειωθεί ότι οι αντιρρήσεις αυτές αφορούν το πρώτο γραπτό σχέδιο που έστειλε η Αθήνα το οποίο ενσωματώνει τις παρατηρήσεις των Βρυξελλών από 3-4 προηγούμενες, προφορικές και ηλεκτρονικές, ανεπίσημες επικοινωνίες που είχαν γίνει μεταξύ των δανειστών και του οικονομικού επιτελείου.
Ροή Ειδήσεων
Ελλάδα
Δωδεκάνησα
Οικονομία
RSS